Asbest verwijderen: hoe gaat dat?

TAGS:

Asbest: een woord dat direct associaties oproept met gevaar en gezondheid. En terecht, want deze vroegere 'wonderstof' blijkt allesbehalve onschuldig. Maar hoe gaat het verwijderen van asbest in zijn werk? Asbest verwijderen klinkt als iets voor professionals en dat is ook zo. Toch mag je als particulier in sommige gevallen zelf aan de slag. 

Maar let op: dat mag alleen onder strikte voorwaarden. Woon je in een eengezinswoning of heb je een schuurtje op je erf? Dan mag je tot maximaal 35 m² aan asbesthoudend materiaal zelf verwijderen, maar alleen als het veilig kan en zonder risico op het vrijkomen van vezels. In dit blog vertellen we je wat wel en niet mag en wat niet kan ontbreken bij het verwijderen van asbest.

Hoe is asbest te herkennen?

Asbest herkennen is moeilijk. Het is namelijk een mineraal dat verwerkt is in verschillende bouwmaterialen. Er zijn verschillende soorten asbest. De bekendste asbestsoorten zijn:

+ witte asbest (chrysotiel)
+ bruine asbest (amosiet)
+ blauwe asbest (crocidolie)

Je zou denken dat je asbest kunt herkennen aan de kleur of het uiterlijk, zeker als je een hele berg asbesthoudend materiaal voor je hebt liggen. Maar zo eenvoudig is het niet. Hoewel asbest bestaat uit minuscule vezels, is het vaak verwerkt in andere materialen zoals platen, tegels of isolatie. Daardoor is het met een simpele visuele inspectie meestal niet vast te stellen of er asbest in een product zit.

Bovendien wordt er onderscheid gemaakt tussen hechtgebonden en niet-hechtgebonden asbest. Bij hechtgebonden asbest zitten de vezels stevig vast in het dragermateriaal, waardoor de kans dat ze vrijkomen kleiner is, zolang het materiaal onbeschadigd blijft. Niet-hechtgebonden asbest daarentegen is veel risicovoller: de vezels liggen los en kunnen makkelijk in de lucht vervliegen, bijvoorbeeld bij sloopwerkzaamheden. Deze vezels kunnen worden ingeademd en zo ernstige ziektes veroorzaken, zoals longkanker of asbestose.

Daarom is het cruciaal om een professionele asbestinventarisatie uit te laten voeren zodra je vermoedt dat je met asbesthoudende materialen te maken hebt. Zo’n onderzoek is verplicht in veel gevallen en levert een helder rapport op waarin staat of er asbest in het gebouw aanwezig is, welk type het betreft en of de vezels hechtgebonden zijn. Met dit asbestinventarisatierapport kun je vervolgens de juiste maatregelen nemen om de gezondheid van jezelf en anderen te beschermen.

Het verwijderen van asbest: hoe gaat dat?

Asbest verwijderen is geen gewone klus, het vraagt om zorgvuldigheid, veiligheid en naleving van strikte wet- en regelgeving. Het veiligst is om asbest altijd te laten verwijderen door een gecertificeerd asbestverwijderingsbedrijf. Toch mag je als particulier in sommige situaties zelf asbest verwijderen, mits je je strikt houdt aan de regels die zijn vastgelegd in het Asbestverwijderingsbesluit 2005 en het Arbobesluit.

Hieronder lees je hoe het verwijderen van asbest wettelijk hoort te verlopen:

1. Asbestinventarisatie: verplicht vooraf

Voordat je überhaupt mag beginnen met verwijderen, moet er een asbestinventarisatie worden uitgevoerd. Een gecertificeerd bureau onderzoekt of er asbesthoudende materialen aanwezig zijn in het gebouw en of de vezels hechtgebonden of niet-hechtgebonden zijn. Het resultaat is een asbestinventarisatierapport, waarin ook staat of het materiaal veilig zelf te verwijderen is of dat het verplicht is een professioneel bedrijf in te schakelen.

2. Asbest eerst, daarna pas sloop of verbouwing

Als er asbest aanwezig is, moet dit altijd eerst worden verwijderd vóórdat sloop- of renovatiewerkzaamheden plaatsvinden. Dit voorkomt dat asbestvezels in de lucht terechtkomen, wat ernstige gezondheidsrisico’s oplevert. Het voorkomen van vezelverspreiding is een kernpunt in de regelgeving.

3. Direct scheiden van ander materiaal

Verwijderd asbest moet onmiddellijk worden gescheiden van ander sloopafval. Je mag het dus niet samen met regulier puin of afval afvoeren. Dit voorkomt besmetting en maakt veilige afvoer en verwerking mogelijk.

4. Verpakken in speciale asbestzakken

Alle asbesthoudende materialen moeten direct na verwijdering worden verpakt in speciale, luchtdichte asbestzakken. Deze zakken zijn extra sterk en scheurvast, zodat er geen vezels kunnen ontsnappen. Past het materiaal niet in een standaard asbestzak? Dan moet je een asbestcontainerzak gebruiken een grotere, eveneens luchtdichte verpakking speciaal voor grotere onderdelen zoals golfplaten.

5. Opslag op een veilige, afgesloten plek

De verpakte asbestproducten moeten zo snel mogelijk worden afgevoerd. Tot die tijd moeten ze worden opgeslagen op een afgesloten en afgeschermde locatie, zodat niemand per ongeluk wordt blootgesteld aan asbestvezels.

Let op: Als particulier mag je slechts een beperkte hoeveelheid asbest verwijderen — maximaal 35 m², én alleen als het materiaal aan strikte voorwaarden voldoet (zoals geschroefde, onbeschadigde golfplaten of losliggende vloerbedekking met hechtgebonden vezels). Voldoet het materiaal niet aan deze eisen? Of betreft het niet-hechtgebonden asbest? Dan is zelf verwijderen verboden en moet je een gecertificeerd bedrijf inschakelen.

Veilig werken met asbest begint bij kennis en eindigt bij verantwoordelijkheid. Twijfel je? Laat je altijd adviseren door een professioneel asbestinventarisatiebureau.

Asbest verpakken: hoe doe je dat veilig en volgens de regels?

Wanneer je asbest verwijderd als particulier gelden strenge regels, zeker als het gaat om de manier waarop je asbest veilig moet verpakken. Of het nu gaat om oude asbestplaten bevestigd op je schuurtje of vloerbedekking met asbest erin: het materiaal moet luchtdicht worden verpakt, zodat er geen vezels kunnen ontsnappen.

Voor de particuliere verwijdering van asbesthoudend materiaal gebruik je altijd speciale plastic asbestzakken of dikke, luchtdichte folie. Deze zakken zijn extra sterk en ontworpen om niet te scheuren. Om de zakken goed af te sluiten gebruik je asbest tape, ook wel waarschuwingstape genoemd. Zo wordt gegarandeerd dat er geen asbestvezels vrijkomen bij transport of opslag.

Let op: niet alle puinzakken zijn geschikt voor het verpakken van asbest. Alleen verpakkingsmateriaal met een officieel a-vignet mag worden gebruikt. Dit vignet is wettelijk verplicht en maakt duidelijk dat het afval asbest bevat. Het a-vignet waarschuwt omstanders en afvalverwerkers voor de gevaren van blootstelling aan asbest.

Voor bewoners van een woning met een particuliere woonfunctie geldt: je mag alleen onder specifieke voorwaarden zelf asbest verwijderen en verpakken. Denk aan geschroefde, onbeschadigde golfplaten waarbij de asbestplaten bevestigd zijn op een manier die het mogelijk maakt ze in hun geheel te verwijderen. In alle andere gevallen moet je een gecertificeerd asbestinventarisatiebedrijf inschakelen.

Verpakte asbest moet je vervolgens afvoeren naar de milieustraat van jouw gemeente. Vaak is dit kosteloos, maar informeer altijd vooraf. Gooi asbesthoudend materiaal nooit in de grijze container of op een puinstort.

Ga nooit onvoorbereid aan de slag. Asbest is een gevaarlijke stof die niet alleen jou, maar ook je buren en de omgeving ernstig kan schaden. Heb je vragen over welke verpakkingsmaterialen geschikt zijn voor het veilig verpakken van asbest? Neem gerust contact met ons op. Wij geven je graag advies dat past bij jouw situatie